Ձմեռային մարզական ստուգատես․ ճամփորդություն
Արևմտյան դպրոցի ճամաբարականները շատ են սիրում ճամփորդել։ Այս անգամ եղանք՝«Ջրվեժ» արգելոցում։ Կարծես հեքիաթում լինեինք, սովորողների առաջին բացկանչություն էր․
— Ջա՜ն ձյուն։ Ինչքան շատ ձյուն կա։
Ընկեր Միքայելի օգնությամբ սահեցինք սահնակով։ Խաղացինք տարբեր ձմեռային մարզախաղեր, դդմագլոր։
Մանրամասները ՝ տեսանյութում։
«Սառցե Սիրտը»սովորողների ամենասիրելի մուլտֆիլմն է։ Արևմտյան դպրոցի 2․2 դասարանի սովորողները Սունդուկյանի անվան թատրոնում դիտեցին «Սառցե Սիրտը» ներկայացումը։
Ճամփորդելը 2․2 դասարանի սովորողների ամենա սիրելի զբաղմունքներից մեկն է։ Այս հղումով կարող եք տեսնել մեր ՝ դեպի Բժնի ճամփորդությունը։
Իսկ հետո նկարեցինք մեր տպավորությունները։
Արդյունքը ՝
Ամեն անգամ լինելով Արատեսում, կարծես նորովի եմ բացահայտում այն։ Իսկապես անվանը համահունչ է «արի ու տես»։
Վաղ առավոտյան ճանապարհ ընկանք Սուրբ Երրորդություն եկեղեցու բակից։ Բավականին երկար ճանապարհ ունեցանք մինչև հասանք դրախտավայր Արատես։ Եղանք՝ Հայրավանքում, Սելիմի լեռնանցքում, Հերմոնի վանքում, Զորաց եկեղեցում։ Երեք օրվա ընդացքում կարողացնաք շատ տեսարժան վայրեր բացահայտել։ Ավելի լավ պատկերացնելու համար առաջարկում եմ մտնել այս հղումով Ճամփորդություն դեպի Արատես։
Ժամանակը կարողացանք ճիշտ օգտագործել, հասցրեցինք վայելել թե՛ միմյանց ներկայությունը, թե՛ դրախտավայր Արատեսը և իրականացրեցինք դպրական կենտրոնում Արտ-միջավայր նախագծով աշխատանքներ։
Նախաճաշից հետո սկսում էինք միջավայրի բարեկարգման աշխատանքները։ Բաժանվելով աշխատանքային խմբերի, սկսեցինք աշխատանքը հետևյալ ուղություններով՝
Ահա աշխատանքի արդյունքը․
Երեկոյան ընկեր Սմբատի և Տարոնի ուղեկցությամբ, զբոսնում էինք Արատեսով։Եղանք Արատեսի ժայռում, որին վտանգավոր ճանապարհով մոտեցան ամենահամարձակները։
Լինելով Արատեսում չէինք կարող անտեսել մեր մեղվաընտանքիներին։ Ընկեր Սմբատը մանրամասն ներկայացրեց մեղուների, մեղվապահության առանձնահատկությունների մասին։
Արատեսի դպրական կենտրոն մեկնեցինք հետևյալ ճանապարհով ՝ Երևան-Սևան-Մարտունի-Վարդենյաց լեռնանցք-Շատին-Եղեգիս-Զորաց Եկեղեցի-Հերմոն-Արատես։
Մեր ուսումնական ճամփորդության սռաջին կանգառը սկեսինք Հայրավանք վանական համալիրից։ Հայրավանքի եկեղեցին կառուցվել է 9-րդ դարում, ունի քառակոնք կենտրոնագմբեթ հորինվածք և համարվում է հայկական ճարտարապետության եզակի նմուշներից, կառուցված է բազալտից, իսկ կամարները, ութանիստ թմբուկով գմբեթը՝ սրբատաշ տուֆից։Համալիրը ներառում է տարբեր տարիներին կառուցված շինություններ՝ եկեղեցի, մատուռ և գավիթ:
Հաջորդ կանգառը եղավ դեպի Կոթավանք։ Գտնվում է Մարտունու տարածաշրջանի Ներքին Գետաշեն գյուղում։ Նախկինում գյուղը կոչվում էր Կոթ և հանդիսանում էր Սյունի նախարարական տոհմի Հայկազուն ճյուղի իշխանանիստ ավանը։ Եկեղեցին կառուցել է Գեղարքունիքի տեր, Վասակ Գաբուռ իշխանի և Մարիամ Բագրատունու որդի Գրիգոր Սուփան 2-րդ, 851-901 թվականներին:
Եկեղեցու վրա եղել է ընդարձակ շինարարական արձանագրություն, որը մեզ է հասել Ստեփանոս Օրբելյանի միջոցով: Հատակագիծը Սյունիքի ճարտարապետական դպրոցի նվաճումներից է:
Հաջորդիվ եղանք Օրբելյանների քարավանատանը։ Սելիմի իջևանատուն, այժմ՝ Օրբելյանների իջևանատուն Մեծ Հայքի Սյունիք աշխարհի Վայոց ձոր գավառում՝ Եղեգնաձոր-Մարտունի ավտոճանապարհին։ Գտնվում է Սելիմ լեռան վրա։ Քարավանատունը ունի ճարտարապետական մեծ ընդհանրություն գյուղական բնակելի տան հետ։
Վարդենյաց լեռնանցքը Վայոց ձորի մարզը կապում է Գեղարքունիքի մարզին։ Ավանդության համաձայն՝ քուրդ առաջնորդ Սուլեմայի տղան սիրահարված է եղել Գեղարքունյաց աշխարհի գեղեցկուհիներից մեկին և միշտ այցելության է եկել նրան։ Մի անգամ էլ ձմռանը, ճանապարհը դժվարանցանելի է եղել, հազիվ ճանապարհի կեսը անցած, գիշերը վրա է հասել, կորցրել է ճանապարհը ու խեղդվել ձնաբքի մեջ։ Քուրդ առաջնորդը իր տղայի հիշատակին կառուցել է մի իջևանատուն, որ ձմռան բուքերին Եղեգնաձորի լեռնանցքով անցնողներն իջևանեն այնտեղ մինչև եղանակի պարզվելը, ապա շարունակեն ճանապարհը։ Լեռնանցքը կոչվել է Սելիմի լեռնանցք, իսկ 2014 թվականին անվանափոխման արդյունքում կոչվում է Վարդենյաց լեռնանցք։ Հենց այդ տեղում էլ ավել ուշ կառուցվել է այժմյան քարավանատունը։
Իսկ վերջին կանգառը եղավ Զորաց եկեղեցին։
Եղեգիսը եղել է Սյունյաց աշխարհի նշանավոր միջնադարյան բնակավայրերից մեկը։ Հուշարձանի հազվագյուտ ձևը թելադրում է, որ այն նախատեսված է եղել զորքի աղոթքների համար: Զորքը կանգնում էր եկեղեցու դիմաց, դրսում: Այստեղից էլ դրան տրվել է «Զորաց տաճար» անվանումը»:
Վերադառցանք հետևյալ ճանապարհով ՝ Արատես-Հերմոն-Եղեգիս-Շատին-Եղեգիսի կիրճ-Գետափ-Արենի-Զանգակատուն-Սևակավան-Երասխ-Արտաշատ-Երևան։
Ճանապարհից մի փոքր շեղվեցինք և գնացինք Հորբատեղ գյուղ։
Հորբատեղ, գյուղ Հայաստանի Վայոց ձորի մարզում, Վարդենիսի լեռների հարավային փեշերին, Արտաբուն գետի ափին։Հորբատեղում պահպանվել են Սբ. Հրեշտակապետաց եկեղեցին (1692 թ.) և 13-14-րդդարերի խաչքարեր։
Հաշվի չառնելով հորդառատ անձրևը մենք համառորեն գնում էին դեպի բնական շատրվանող աղբյուրը Հորբատեղ գյուղում։
1․2 դասարանի սովորողները մեծ ոգևորությամբ ներկա գտնվեցին «Էլֆերի կախարդական դպրոցը» ներկայացմանը։ Շատ հետաքրքիր ներկայացում էր։ Սովորողները այնքան էին հավանել, որ ցանկություն հայտնեցին ևս մեկ անգամ դիտել։
Մանրամասները ՝ Տեսանյութում։
Նպատակը՝ դիտել «Էլֆերի կախարդական դպրոցը» ներկայացումը
Աղբյուրը՝ այստեղ
Ամսաթիվ՝ դեկտեմբերի 12, ժամը՝ 11:30 — 12:30.
Մեկնումը դպրոցից՝ ժ. 10:45
Ժամանումը դպրոց՝ ժ. 13:00
Վարորդը՝ Գարիկ Առաքելյան
Քայլարշավը սկսեցինք Սուրբ Սարգիս եկեղեցուց։ Իջնելով կիրճը քայլեցինք մինչև Մանկական երկաթուղի որտեղ սնվեցինք, իրականացրեցինք նկարչական պլերներ և շարունակեցինք մեր ճանապարհը։Հրազդանի կիրճում իսկական գեղեցիկ աշուն էր տերևաթափով։
Մանրամասները ՝ Տեսանյութում
Մեկնում դպրոցից․ ժամը 10։30
Վերադարձ 13։30
․ Ճանապարհի նկարագրություն՝
․ Ընթերցումներ`աշնան մասին բանաստեղծություններ
․ Ֆոտոպլեներ
․ Հրավիրատոմսերի, հուշանվերների բաժանում անցորդներին
․ Պարերգեր
. Վազքի մարաթոն Մանկական երկաթուղու թունելում
Տեղեկատվական նյութեր
Հրազդան գետ
Հաղթանակ կարմուրջ
Մանկական երկաթուղի
Արևմտյան դպրոցի փոքրիկ առաջին դասարանցիները իրականացրեցի ճամփորդություն դեպի ՝ «Ջրվեժ» արգելոց։Քայլքով մտանք անտառ։Նախաճաշելուց հետո իրականցացրեցինք միջավայրի խնամք, զբոսնեցինք անտառում ուսումնասիրեցինք ծառերը, բուսականությունը, լիճը։Սովորողները տերևներ հավաքեցին, որպեսզի հետաքրքիր կոլաժներ պատրաստեն։
